یك فوق تخصص ریه با استناد به جمله‌ی معروف ماری كوری كه می‌گوید: «هیچ چیزی در دنیا نباید موجب ترس شود، بلكه باید آن را شناخت»، راهكارهایی عملی برای كاهش آسیب‌های ناشی از تشعشعات ارائه داد.
به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت، در پی نگرانی‌های فزاینده از احتمال قرار گرفتن ناخواسته در معرض تشعشعات هسته‌ای ناشی از بمباران‌ها، دكتر اردا كیانی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینكه آگاهی، كلید نجات است، گفت: اگر بدانیم در صورت وقوع بمباران هسته‌ای چه اتفاقی رخ می‌دهد، می‌توانیم بهتر و سریع‌تر با آن مقابله كنیم.
وی با اشاره به دمای بسیار بالای محل انفجار كه ممكن است تا 6 هزار درجه سانتی‌گراد برسد، تأكید كرد: حتی در فاصله‌ی یك تا یك‌ونیم كیلومتری از محل انفجار، احتمال سوختگی‌های شدید وجود دارد. بنابراین رعایت فاصله حداكثری بسیار مهم است.
این فوق تخصص ریه افزود: نباید مستقیماً به نور انفجار نگاه كرد. در بمباران هیروشیما، فردی به‌نام یاماگوچی كه در حال پرواز بود، با نگاه به نور تشعشع دچار كوری موقت شد. در چنین مواقعی باید فوراً چشم و دهان را بست، چراكه پس از انفجار، ابر قارچی‌شكل حاوی مواد رادیواكتیو به‌سمت زمین بازمی‌گردد كه می‌تواند بسیار خطرناك باشد.
كیانی هشدار داد: این ذرات می‌توانند باعث مشكلات گوارشی، سوختگی پوستی و در درازمدت آسیب به DNA و افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌ها شوند. در صورت بالا بودن دُز تابش، حتی احتمال مرگ نیز وجود دارد. به همین دلیل، دوری از مراكز هسته‌ای بسیار ضروری است.
وی با اشاره به تأثیر شرایط جوی، به‌ویژه باد، در گسترش آلودگی گفت: در چنین موقعیتی باید هرچه سریع‌تر به مكان بسته‌ای پناه ببریم. ساختمان‌های بتنی محافظت بیشتری فراهم می‌كنند. در تهران، ایستگاه‌های مترو یكی از بهترین مكان‌ها برای پناه‌گیری هستند. اگر در خیابان هستید، بهتر است ایستادن را ترك كنید و در صورت نداشتن پناهگاه، در مكانی پایین‌تر از سطح زمین مانند جوی آب بخوابید.
او ادامه داد: در خانه، بهتر است به بخش‌های مركزی ساختمان بروید و از طبقات بالا دوری كنید. زیرزمین‌های بتنی گزینه‌ای بسیار مناسب هستند.
كیانی با اشاره به كاهش دُز تشعشع در گذر زمان گفت: اگر پس از 7 ساعت از وقوع حادثه به پناهگاه برسید، فقط 10 درصد از دُز اولیه به شما خواهد رسید. پس از دو روز، این مقدار به 1 درصد و پس از دو هفته به یك‌دهم درصد می‌رسد. بنابراین ماندن حداقل 48 ساعت در خانه توصیه می‌شود. در این مدت، باید تمام درها و پنجره‌ها را بسته و در بخش مركزی خانه اقامت كنید.
وی همچنین بر اهمیت ذخیره‌ی آب سالم و غذاهای كنسروی تأكید كرد و گفت: برای هر نفر در روز سه لیتر آب سالم نیاز است. ابزار لازم برای باز كردن كنسروها، چراغ‌قوه و باتری اضافه نیز باید در دسترس باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره‌ی بازگشت به خانه پس از آلودگی هشدار داد: لباس بیرونی باید فوراً درآورده شده و در كیسه زباله دربسته قرار داده شود تا 90 درصد از آلودگی رادیواكتیو كاهش یابد. سپس باید با آب ولرم و صابون دوش گرفت. استفاده از نرم‌كننده‌ی مو ممنوع است، زیرا می‌تواند ذرات رادیواكتیو را در موها نگه دارد.
كیانی در پایان گفت: در فضای باز، زدن ماسك توصیه می‌شود و تا حد امكان باید چشم‌ها بسته بمانند. برای محافظت از غده‌ی تیروئید می‌توان از یُد پتاسیم استفاده كرد، البته مشخص نیست در شرایط بحرانی چنین دارویی در دسترس باشد یا خیر. امن‌ترین اقدام این است كه در خانه یا مكان‌های بسته بمانیم. زیرزمین‌های بتنی و متروها بهترین گزینه‌ها هستند. اگر امكان دارد، به مناطقی پناه ببرید كه در پشت كوه قرار دارند تا باد، ذرات رادیواكتیو را به سمت شما منتقل نكند.
